Ένα «σπιτικό φαρμακείο» δεν χρειάζεται υπερβολές. Οι παρακάτω λίστες έχουν δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας συστάσεις παιδιατρικών και φαρμακευτικών επιστημονικών εταιρειών, μετά την προσαρμογή τους στην ελληνική πραγματικότητα. Η βασική ιδέα πίσω από την διατήρηση ενός «σπιτικού φαρμακείου» είναι η παροχή βοήθειας σε ήσσονος σημασίας παθολογικές καταστάσεις και η – στο μέτρο του δυνατού – παροχή πρώτης βοήθειας σε ατυχήματα, μέχρι να γίνει εφικτή η παροχή πιο εξειδικευμένης περίθαλψης. Ως εκ τούτου, καλό είναι να κρατάμε μόνο τα απαραίτητα φάρμακα και αναλώσιμα, τόσο για λόγους κόστους, όσο και διαχείρισης, απόρριψης των ληξιπρόθεσμων αποθεμάτων, και ευκολίας αποθήκευσής τους.

ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΦΑΡΜΑΚΑ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΣ ΚΑΙ ΜΗ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΣ ΧΡΗΣΗ

Πέρα από τα φάρμακα που ίσως χρησιμοποιούνται για χρόνιες καταστάσεις του παιδιού σας, γενικά συνιστώνται τα παρακάτω:

• Αντιισταμινικά, για χρήση τοπική και από του στόματος, για την αντιμετώπιση αλλεργιών και δηγμάτων εντόμων. Χρησιμοποιούνται και στον κνησμό της ανεμευλογιάς.
• Ηλεκτρολύτες/διαλύματα ενυδάτωσης για την αποκατάσταση υγρών και ηλεκτρολυτών μετά από αφυδάτωση από εμέτους ή/και διάρροιες, ή άλλες καταστάσεις.
• Αναλγητικά/αντιπυρετικά. Θυμηθείτε, η ασπιρίνη δεν χρησιμοποιείται σε αυτές τις ηλικίες. Η παρακεταμόληχρησιμοποιείται κατά κόρον σε μορφές κατάλληλες για παιδιά (σιρόπια, υπόθετα).
• Αντιηλιακό με δείκτη προστασίας τουλάχιστον 15.
• Κρέμα με οξείδιο του ψευδαργύρου για την αλλαγή της πάνας, αν αυτή χρησιμοποιείται ακόμη.
• Προγεμισμένη συσκευή ένεσης αδρεναλίνης για παιδιά με σοβαρές αλλεργικές καταστάσεις (Anapen).
• Aμπούλες φυσιολογικού ορού για ρινική χρήση.

Για τη δοσομέτρηση και τη χορήγηση των φαρμάκων σε υγρή μορφή χρησιμοποιούνται είτε οι δοσομετρητές που εμπεριέχονται στις συσκευασίες τους, είτε κατάλληλου μεγέθους σύριγγες χωρίς τη βελόνα. Αποφύγετε την εμπειρική δοσομέτρηση με το κουτάλι «της σούπας» ή «του γλυκού», γιατί δεν είναι ποτέ ακριβής και οδηγεί στην χορήγηση είτε μικρότερης είτε μεγαλύτερης ποσότητας φαρμάκου από αυτή που απαιτείται.

KIT ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ, ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ.

• Επίδεσμοι διαφόρων μεγεθών, αδιάβροχοι εάν αυτό είναι δυνατό.
• Θερμόμετρο.
• Αντισηπτικό διάλυμα, πχ ιωδιούχου ποβιδόνης, (με προσοχή σε διαταραχές της θυρεοειδικής λειτουργίας) ή οκτενιδίνης, για απολύμανση πληγών πριν την περίδεση.
• Φυσιολογικός ορός ως διάλυμα καθαρισμού των οφθαλμών.
• Αποστειρωμένες γάζες για επικάλυψη μεγαλύτερων πληγών μέχρι να δοθεί φροντίδα από ειδικό.
• Επιδεσμικές αυτοκόλλητες ταινίες σε ρολό, για τη συγκράτηση των γαζών στο δέρμα και για την περίδεση ενός τραυματισμένου δακτύλου με διπλανό του, αντί για χρήση νάρθηκα.
• Λαβίδα/τσιμπιδάκι για την αφαίρεση ακίδων, κεντριών κοκ.

Αντικείμενα που δεν χρειάζεται να κρατάτε:

– Αντιβιοτικά: Πρέπει να απορρίπτεται η περίσσεια τους μετά την ολοκλήρωση της συνταγογραφημένης αγωγής (οδηγία Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας).
– Άλλα συνταγογραφούμενα φάρμακα (π.χ., κορτιζόνες) μετά το πέρας της αγωγής, εφόσον δεν αφορούν χρόνιο ή συχνά εμφανιζόμενο πρόβλημα.

Η διαθεσιμότητα συνταγογραφούμενων φαρμάκων στο ντουλάπι συχνά οδηγεί σε αλόγιστη και μη ενδεδειγμένη χρήση τους.

Επίσης, δεν είναι απαραίτητο να φυλάσσετε:

1. Ρινικά αποσυμφορητικά για παιδιά κάτω των δύο ετών.
2. Αντιδιαρροϊκά φάρμακα· ορισμένα παρατείνουν χρονικά ή επιδεινώνουν τις εντερικές λοιμώξεις.
3. Σκευάσματα για ανακούφιση από τα αέρια του γαστρεντερικού. Παρότι είναι ακίνδυνα, δεν είναι πάντα αποτελεσματικά.
4. Οξυζενέ για καθαρισμό ανοικτών τραυμάτων. Δεν συνιστάται τέτοια χρήση, καθώς μπορεί να προκαλέσει ιστικές βλάβες.
5. Αντιβηχικά σιρόπια, καθώς δεν έχει τεκμηριωθεί η αποτελεσματικότητά τους στα παιδιά.

   ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΑΠΟΘΕΜΑΤΟΣ

   Προγραμματίστε τουλάχιστον μία φορά το χρόνο να ελέγχετε τα αποθηκευμένα φάρμακα και λοιπά αντικείμενα για την παρέλευση της ημερομηνίας λήξης τους. Για ό,τι είναι ακόμη χρήσιμο, φροντίστε να ανανεωθεί το απόθεμά του εγκαίρως.

   ΤΡΟΠΟΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ

• • Αφαιρέστε όλες τις προσωπικές πληροφορίες από τις συσκευασίες, είτε καλύπτοντάς τις με ανεξίτηλο μαρκαδόρο, είτε αποκολλώντας τις ετικέτες.
  • Απορρίψτε με τη βοήθεια του φαρμακοποιού σας στους κατάλληλους κάδους ανακύκλωσης τα ληγμένα αντικείμενα και τα φάρμακα που δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν. Για οτιδήποτε δεν απορρίπτεται εκεί, (π.χ., δερματικές κρέμες), ζητήστε του συμβουλή για την κατάλληλη απόρριψη των εν λόγω συσκευασιών.

    ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
    
    Περισσότερα από 60.000 παιδιά κάθε χρόνο στις ΗΠΑ καταλήγουν στα επείγοντα, γιατί είχαν πρόσβαση σε φυλασσόμενα στο σπίτι τους φάρμακα, χωρίς την επίβλεψη ενήλικα. Ευτυχώς, τα περισσότερα από αυτά τα ατυχήματα μπορούν να προληφθούν αν ακολουθηθεί ο απλός κανόνας του “up and away”, να φυλαχθούν δηλαδή τα φάρμακα, οι βιταμίνες και τα υπόλοιπα παραφαρμακευτικά προϊόντα, ψηλά και μακριά από περίεργα μικρά μάτια. Συνήθης επιλογή για αυτούς τους λόγους είναι κάποιο ψηλό ντουλάπι στην κουζίνα, χωρίς εύκολη πρόσβαση, έχοντας και το επιπλέον πλεονέκτημα της φύλαξης σε σκοτεινό χώρο.

    Να βγάζετε τα φάρμακα εκτός του χώρου φύλαξής τους μόνο όταν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν, και μετά να τα βάζετε αμέσως πίσω στη θέση τους. Μην τα αφήνετε εκτός, ακόμα και αν πρόκειται για το κομοδίνο ενός άρρωστου παιδιού ή αν πρέπει να δώσετε κάποιο φάρμακο εντός ολίγων ωρών. Κλείνετε τις συσκευασίες πάντα πριν τα βάλετε πίσω στη θέση τους.

    Εάν χρειάζεστε υπενθύμιση για το πότε να πάρετε ή να δώσετε φάρμακα σε κάποιον άλλο, θα μπορούσατε να κάνετε χρήση των υπενθυμίσεων του κινητού σας ή αυτοκόλλητων σημειώσεων post-it σε μέρος το οποίο βλέπετε συχνά.

    Μην αλλάζετε κουτιά στα blisters ή σε οποιουδήποτε άλλου τύπου συσκευασίες . Κρατήστε τα φάρμακα στην αυθεντική τους συσκευασία.
    
    Μάθετε στα παιδιά σας ότι τα φάρμακα δεν είναι καραμέλες και ότι δεν πρέπει να τα παίρνουν ποτέ όταν δεν είναι παρών κάποιος ενήλικας.

    Οι επισκέπτες στο σπίτι σας να μην αφήνουν φάρμακα σε κοινή θέα, ενώ τα προσωπικά τους αντικείμενα που ενδεχομένως περιέχουν φάρμακα που κουβαλούν μαζί τους, να φυλάσσονται σε κατάλληλο μη προσβάσιμο από τα παιδιά μέρος.

    Προγραμματίστε στα σταθερά και κινητά σας τηλέφωνα τον αριθμό του Κέντρου Δηλητηριάσεων (210-7793777). Δώστε αυτόν τον αριθμό σε όλους τους φροντιστές των παιδιών.

by  Christos Kaltsas

clinicalpharmacist.gr