Αθήνα, 26 Μαρτίου 2018

Αριθμ. Πρωτ. 1225

Προς: 1. Φαρμακευτικοί Σύλλογοι της Χώρας

2. Περιφέρειες της Χώρας

3. Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ)

Κοινοποίηση: Διεύθυνση Φαρμάκου Υπουργείου Υγείας, Τμήμα Β΄

Θέμα: «Σύσταση και τροποποίηση εταιρειών εκμεταλλεύσεως φαρμακείου»

Ως είναι γνωστό, δυνάμει της παρ. 17 της υποπαραγράφου Δ.12 του άρθρου «Καταργούμενες – Τροποποιούμενες Διατάξεις» του άρθρου 2 του Ν. 4336/2015 (ΦΕΚ Α΄ 94/14.8.2015) καταργήθηκε το άρθρο 6 του Ν. 328/1976, το οποίο ρύθμιζε τη σύσταση και τη λειτουργία των εταιρειών εκμεταλλεύσεως φαρμακείου. Επίσης με την παρ. 18 αντικαταστάθηκε το άρθρο 1 του Ν. 1963/1991 (ΦΕΚ Α΄ 183) και προβλεπόταν ότι με απόφαση των Υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Υγείας θα καθορίζονταν οι προϋποθέσεις, η διαδικασία και κάθε άλλο θέμα σχετικά με την χορήγηση άδειας ιδρύσεως φαρμακείου. Κατόπιν της υπ’ αριθμόν 1804/2017 αποφάσεως της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία έγινε δεκτή η αίτηση ακυρώσεως του Π.Φ.Σ. και ακυρώθηκε η υπ’ αριθμόν Γ5(β)/Γ.Π.οικ.36277/ 20.5.2016 απόφαση των Υπουργών Υγείας και Οικονομικών «Ρυθμίσεις επαγγέλματος φαρμακοποιού – Ίδρυση φαρμακείου», ψηφίστηκε ο Ν. 4509/2017 (ΦΕΚ Α΄ 201/22.12.2017).

Με το άρθρο 64 του ως άνω Νόμου αντικαταστάθηκε εκ νέου το άρθρο 1 του Ν. 1963/1991 και προβλέπεται ότι «Ο κάτοχος της άδειας μπορεί να λειτουργήσει φαρμακείο είτε ως ατομική επιχείρηση είτε ως εμπορική εταιρεία οποιασδήποτε μορφής, πλην αυτής της ανώνυμης εταιρείας. Με προεδρικό διάταγμα, μετά από πρόταση του Υπουργού Υγείας, καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, οι περιορισμοί, η διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια σχετικά με τη χορήγηση άδειας ίδρυσης φαρμακείου, καθώς και σχετικά με τη λειτουργία των φαρμακείων είτε ως ατομικών επιχειρήσεων είτε ως εμπορικών εταιρειών οποιασδήποτε μορφής, πλην της ανωνύμου εταιρείας.».

Πράγματι, κατ’ εφαρμογήν της ανωτέρω διατάξεως εκδόθηκε το υπ’ αριθμόν 64/2018 Π.Δ. (ΦΕΚ Α΄ 124/11.7.2018) «Ρυθμίσεις επαγγέλματος φαρμακοποιού - Ίδρυση φαρμακείου», όπου με την παρ. 5 περ. β΄ και γ΄ ρυθμίζεται η σύσταση και η λειτουργία των εταιρειών εκμεταλλεύσεως φαρμακείου.

Έτσι με την περ. β΄ ορίζεται ότι: «β) Τα φαρμακεία, για τα οποία είχε χορηγηθεί ή χορηγείται άδεια ίδρυσης σε φαρμακοποιό σύμφωνα με το παρόν, μπορούν να λειτουργούν είτε ως ατομικές επιχειρήσεις είτε ως εμπορικές εταιρείες οποιασδήποτε μορφής, πλην εκείνης της ανώνυμης εταιρείας».

Ουδέν αναφέρεται στο Π.Δ. αναφορικά με τον τρόπο και τον τύπο συστάσεως των ανωτέρω επιτρεπόμενων εταιρειών εκμεταλλεύσεως φαρμακείου, όπως αναφερόταν στο ήδη καταργηθέν άρθρο 6 του Ν. 328/1976. Συνεπώς η σύσταση και η τροποποίηση των ανωτέρω επιτρεπόμενων εταιρειών εκμεταλλεύσεως φαρμακείου λαμβάνει χώρα με τον τρόπο και τον τύπο που συστήνονται οι κοινές εταιρείες.

Έτσι, οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες (Ο.Ε. και Ε.Ε.), καθώς και ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες (Ι.Κ.Ε.) συστήνονται και τροποποιούνται με απλό ιδιωτικό συμφωνητικό και ουχί με συμβολαιογραφικό. Αν το επιθυμούν οι εταίροι είναι επιτρεπτή η σύσταση και η τροποποίηση των ανωτέρω εταιρειών και με συμβολαιογραφικό τύπο. Αποτελεί όμως επιλογή τους, καθώς επουδενί υφίσταται σχετική υποχρέωση. Αντιθέτως υφίσταται υποχρέωση τήρησης του συμβολαιογραφικού τύπου, στην περίπτωση που επιλεγεί η σύσταση (φυσικά και η τροποποίηση) εταιρείας περιορισμένης ευθύνης (Ε.Π.Ε.), καθώς αυτού του είδους οι εταιρείες συστήνονται και τροποποιούνται υποχρεωτικά με συμβολαιογραφικό έγγραφο.

Επίσης συμβολαιογραφικώς και μόνο συστήνονται και τροποποιούνται υποχρεωτικώς οι εταιρείες εκμεταλλεύσεως συστεγαζόμενων φαρμακείων, καθώς τούτο ορίζεται σαφώς δυνάμει του άρθρου 7 παρ. 6 του Ν. 1963/1991 ως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, και του άρθρου 36 παρ. 6 του Ν. 3918/2011 (ΦΕΚ Α΄ 31) ως επίσης έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Οι οποίες εταιρείες εκμεταλλεύσεως συστεγαζόμενων φαρμακείων λειτουργούν υποχρεωτικά με τη μορφή ομόρρυθμης εταιρείας.

Αντιθέτως είναι δυνατή η τροποποίηση εταιρείας εκμεταλλεύσεως συστεγαζόμενων φαρμακείων σε απλή εταιρεία εκμεταλλεύσεως φαρμακείου με ιδιωτικό συμφωνητικό, από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων.

Παρατηρείται δυστυχώς το φαινόμενο ότι παρά τα ανωτέρω προβλεπόμενα, ορισμένες Υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. και ορισμένες Διευθύνσεις Υγείας (ευτυχώς όχι πολλές) εσφαλμένως επιμένουν να απαιτούν οι φαρμακοποιοί που επιθυμούν να συστήσουν ή να τροποποιήσουν εταιρεία εκμεταλλεύσεως φαρμακείου, να προβαίνουν στη σύσταση και την τροποποίηση αυτών υποχρεωτικώς με συμβολαιογραφικό τύπο, με αποτέλεσμα οι φαρμακοποιοί να επιβαρύνονται με άσκοπα και περιττά λίαν σημαντικά έξοδα και μάλιστα χωρίς να υφίσταται σχετική υποχρέωση στο Νόμο, ως ανωτέρω απεδείχθη.

Η απαίτηση αυτή είναι καθ’ όλα εσφαλμένη, καθώς ουδέν σχετικώς προβλέπεται δυνάμει των κείμενων διατάξεων.

Κατόπιν των ανωτέρω παρακαλούνται οι Υπηρεσίες στις οποίες απευθύνεται το παρόν, όπως εφαρμόσουν τις ανωτέρω κείμενες διατάξεις και να μην απαιτούν συμβολαιογραφικό έγγραφο για τη σύσταση και τροποποίηση ομορρύθμων και ετερορρύθμων εταιρειών (Ο.Ε. και Ε.Ε.), καθώς και ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών (Ι.Κ.Ε.) εκμεταλλεύσεως φαρμακείου, καθώς η σύσταση και τροποποίηση νομίμως λαμβάνει χώρα με ιδιωτικό συμφωνητικό.

Είμαστε στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση.

Με εκτίμηση

Ηλίας Δημητρέλλος

Νομικός Σύμβουλος

Π.Φ.Σ.