Αθήνα, 17 Μαΐου 2019

Αριθμ. Πρωτ. 2012

Προς: 1. Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Φ.Σ.

2. Φαρμακευτικοί Σύλλογοι της Χώρας

Θέμα: «Νομοθετικές ρυθμίσεις περί απαγόρευσης λειτουργίας των φαρμακείων κατά τις αργίες και ορισμού ανώτατου χρονικού ορίου λειτουργίας των διευρυμένων φαρμακείων»

Ψηφίστηκε εχθές από την Βουλή τροπολογία στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας με τίτλο «Κύρωση της σύμβασης δωρεάς μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Πεντέλης και των συνεκτελεστών της διαθήκης της Ελισάβετ Παπαγιαννοπούλου», με θέμα: «Ανώτατα Όρια Ωραρίου Λειτουργίας Φαρμακείων» με την οποία ρυθμίζονται εκ νέου ζητήματα ωραρίου λειτουργίας των φαρμακείων, και αναμένεται η δημοσίευσή του Νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.

Με την ως άνω τροπολογία προβλέφθηκε αφενός μεν απαγόρευση λειτουργίας των φαρμακείων κατά τις αργίες, αφετέρου δε ανώτατο χρονικό όριο λειτουργίας των διευρυμένων φαρμακείων.

Ως γνωστόν έχουν προηγηθεί το άρθρο 257 του Ν. 4512/2018 (ΦΕΚ Α΄ 5/17.01.2018) και κατόπιν το άρθρο 5 παρ. 1 και 2 του Ν. 4558/2018 (ΦΕΚ Α΄ 140/01.8.2018), με τα οποία αντικαταστάθηκε το άρθρο 9 του Ν. 1963/1991 (ΦΕΚ Α΄ 138) και ρυθμίστηκε το ωράριο λειτουργίας των φαρμακείων, ως επίσης και οι εφημερίες και το διευρυμένο ωράριο.

Το πλήρες κείμενο της εν λόγω τροπολογίας έχει ως εξής:

«Ανώτατα Όρια Ωραρίου Λειτουργίας Φαρμακείων

1. Το δεύτερο εδάφιο της παρ.1 του άρθρου 9 του ν.1963/1991 (Α’138), αντικαθίσταται ως εξής: «Τα φαρμακεία απαγορεύεται να λειτουργούν στις κάτωθι αργίες εκάστου έτους, με την επιφύλαξη των διατάξεων περί διανυκτερεύσεων και διημερεύσεων: την 25η Μαρτίου, την Μεγάλη Παρασκευή, τη Δευτέρα του Πάσχα, την 15η Αυγούστου, την 25η και την 26η Δεκεμβρίου, την 1η Ιανουαρίου, την 6η Ιανουαρίου, την Καθαρά Δευτέρα, την 1η Μαΐου, την 28η Οκτωβρίου και του Αγίου Πνεύματος, την ημέρα εορτής του Πολιούχου Αγίου της πόλης και την ημέρα Απελευθέρωσης της πόλης.»

2. Το πρώτο εδάφιο της παρ.3 του άρθρου 9 του ν.1963/1991 (Α΄ 138), αντικαθίσταται ως εξής: «Ο νόμιμος εκπρόσωπος κάθε φαρμακείου, με την σύμφωνη γνώμη του υπεύθυνου φαρμακοποιού, δύναται να επιλέξει ωράριο λειτουργίας του φαρμακείου του, καθ’ υπέρβαση των χρονικών ορίων της παραγράφου 1, πλην της Κυριακής, με την επιφύλαξη των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 22 του ν. 1483/1984 (Α΄ 153) και εντός του χρονικού πλαισίου λειτουργίας των καταστημάτων λιανικής πώλησης, όπως αυτό καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 23 του ν.2224/1994 (Α΄ 112).»

Δυνάμει των ανωτέρω διατάξεων προκύπτουν τα κάτωθι:

1ον. Προβλέπεται σαφής, ρητή και απόλυτη απαγόρευση λειτουργίας των φαρμακείων (και των διευρυμένων φυσικά) σε όλες τις αναφερόμενες στην διάταξη αργίες, πλην φυσικά των φαρμακείων που έχουν οριστεί να διημερεύουν και να διανυκτερεύουν την ημέρα αυτή.

2ον. Τα φαρμακεία δύνανται να επιλέξουν να λειτουργούν καθ’ υπέρβαση των χρονικών ορίων του υποχρεωτικού ωραρίου (ήτοι κατ’ ελάχιστον σαράντα ώρες εβδομαδιαίως, από Δευτέρα έως Παρασκευή εντός της εβδομάδας και από τις 08:00 έως τις 21:00 εντός της ημέρας, με απόφαση του αρμόδιου κατά τόπον Περιφερειάρχη που εκδίδεται ύστερα από την σύμφωνη γνώμη του οικείου φαρμακευτικού συλλόγου), πλην της Κυριακής.

3ον. Εξαιρείται ρητώς η Κυριακή από τις ημέρες που τα φαρμακεία δύνανται επιλέξουν να λειτουργούν καθ’ υπέρβαση των χρονικών ορίων του υποχρεωτικού ωραρίου.

Ως γνωστόν, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 2 και της παρ. 5 του άρθρου 7, του Β.Δ. 748/1966 καθίσταται απολύτως σαφές ότι ΟΛΑ τα φαρμακεία παραμένουν υποχρεωτικώς κλειστά την Κυριακή, εκτός των φαρμακείων που εφημερεύουν.

4ον. Η αργία της Κυριακής δεν εφαρμόζεται μόνο στις περιπτώσεις των παρ. 5 και 6 του άρθρου 22 του Ν. 1483/1984, ήτοι:

i) Η παρ. 5 ορίζει ότι από τις ρυθμίσεις για τα χρονικά όρια λειτουργίας των φαρμακείων, εξαιρούνται τα φαρμακεία που βρίσκονται στους διεθνείς κρατικούς αερολιμένες, τα οποία μπορούν να λειτουργούν συνεχώς, χωρίς περιορισμό, όλο το 24ωρο και καθ’ όλο το έτος.

ii) Η παρ. 6 ορίζει ότι τα φαρμακεία των νησιωτικών περιοχών και ιαματικών λουτροπόλεων δύνανται να λειτουργούν πέραν από τις κανονικές ώρες λειτουργίας και όλες τις ημέρες της εβδομάδας, μετά από σχετική απόφαση του οικείου νομάρχη.

5ον. Τα φαρμακεία που επιλέγουν να λειτουργούν καθ’ υπέρβαση των χρονικών ορίων του υποχρεωτικού ωραρίου, θα λειτουργούν εντός του χρονικού πλαισίου λειτουργίας των καταστημάτων λιανικής πώλησης, όπως αυτό καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 23 του Ν. 2224/1994.

Με το άρθρο 23 του Ν. 2224/1994 καθιερώνεται, σε εθνική κλίμακα, ενιαίο πλαίσιο ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων. Το ανωτέρω πλαίσιο ωραρίου καθορίζεται για τις καθημερινές ημέρες μέχρι 21:00, το Σάββατο μέχρι 20:00 και την Κυριακή από 11:00 έως 20:00.

Κατόπιν των ανωτέρω προκύπτει ότι τα διευρυμένα φαρμακεία επουδενί δύνανται πια να δηλώσουν ότι θα λειτουργήσουν πέραν τις 21:00 τις καθημερινές ημέρες, και πέραν τις 20.00 το Σάββατο, όπως ίσχυε με το προγενέστερο καθεστώς.

Σε περίπτωση δε λειτουργίας φαρμακείου, πέραν των προβλεπόμενων χρονικών ορίων, κατά παράλειψη της δήλωσης ή καθ’ υπέρβαση των δηλωθέντων χρονικών ορίων αυτής, επιβάλλεται πρόστιμο έως τρεις χιλιάδες (3.000) Ευρώ με απόφαση του κατά τόπον αρμόδιου Περιφερειάρχη.

6ον. Μετά την 21:00 τις καθημερινές ημέρες και μετά την 20:00 το Σάββατο, και μέχρι την 08:00 την επόμενη ημέρα, λειτουργούν αποκλειστικά και μόνο τα φαρμακεία που έχουν οριστεί να διανυκτερεύουν.

Ουδέν άλλο φαρμακείο.

7ον. Παραμένει ο άστοχος και εσφαλμένος όρος «νόμιμος εκπρόσωπος του φαρμακείου», ο οποίος προφανέστατα εντάσσεται στη λογική «απελευθέρωσης» του ιδιοκτησιακού των φαρμακείων, ως προβλέπεται στο υπ’ αριθμόν 64/2018 Π.Δ., με το οποίο παρέχεται στους ιδιώτες η δυνατότητα να είναι εκείνοι οι νόμιμοι εκπρόσωποι της επιχείρησης φαρμακείου, και ουχί ο αδειούχος φαρμακοποιός.

8ον. Τα περί λειτουργίας των φαρμακείων ρυθμίζονται από τις διατάξεις της Φαρμακευτικής Νομοθεσίας. Η Φαρμακευτική Νομοθεσία ανήκει στο Διοικητικό Δίκαιο, καθώς οι διατάξεις αυτές έχουν ως πρωταρχικό και αποκλειστικό σκοπό την προστασία της Δημόσιας Υγείας, είναι δε οι διατάξεις αυτές κανόνες Δημοσίας Τάξεως και κατά συνέπεια εφαρμόζονται αναγκαστικώς επί όλων των ατόμων, τα οποία περιλαμβάνει το αντικείμενο αυτών. Έτσι, η εφαρμογή των διατάξεων της Φαρμακευτικής Νομοθεσίας είναι κατά κανόνα στενά ερμηνευόμενες, αποκλειομένης της διασταλτικής ερμηνείας και της κατ’ αναλογίαν εφαρμογής.

  Είμαστε στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση.

Με εκτίμηση

Ηλίας Ανδρ. Δημητρέλλος

Νομικός Σύμβουλος

Π.Φ.Σ.