Φαρμακευτικός Σύλλογος Λέσβου Ενημέρωση Πολίτη Κατάθλιψη - Μια σύγχρονη ασθένεια;
Κατάθλιψη - Μια σύγχρονη ασθένεια;
26 Ιουλίου 2019

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ;

ΑΙΣΘΑΝΕΣΤΕ ΛΥΠΗΜΕΝΟΙ; ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΚΟΙ; ΣΤΕΝΑΧΩΡΗΜΕΝΟΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ;
Τα συναισθήματα αυτά είναι φυσιολογικά καθώς βιώνουμε τις κακές και δύσκολες καταστάσεις της καθημερινότητας. Η  κατάθλιψη όμως είναι κάτι το διαφορετικό.
Είναι μια ψυχική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από έντονη διαταραχή της συναισθηματικής διάθεσης όπου ο ασθενής αισθάνεται μόνος, απίστευτα απογοητευμένος από όλα και όλους, απελπισμένος και με εξαιρετικά χαμηλή αυτοεκτίμηση. 

ΠΟΤΕ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΩ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ;
Ένα στενάχωρο συναίσθημα κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας («βάρος» και σφίξιμο στο στήθος),
 άγχος  και ανησυχία,
εύκολη συγκίνηση ακόμη και με ασήμαντα ερεθίσματα (π.χ μια εκπομπή στην τηλεόραση)
έλλειψη ενέργειας και έντονη κόπωση ακόμη και με ελάχιστη προσπάθεια(«όλα φαίνονται βουνό»)
αδιαφορία για δραστηριότητες, ασχολίες και ενδιαφέροντα τα οποία απολάμβανε και τον ευχαριστούσαν στο παρελθόν
διαταραχές στον ύπνο(δυσκολία στο να κοιμηθεί, ύπνος διακεκομένος και με άσχημα όνειρα, ξύπνημα νωρίς τα ξημερώματα με αρνητικές σκέψεις)
διαταραχές στην όρεξη(στις γυναίκες συχνά βουλιμία)
απώλεια της σεξουαλικής διάθεσης
αυτοκαταστροφικές σκέψεις, τύψεις και ενοχές μέχρι το σημείο της αυτοκτονικής διάθεσης
ποικίλα σωματοποιημένα συμπτώματα (π.χ δυσκοιλιότητα, ταχυκαρδίες ,πονοκέφαλοι)
συμπληρώνουν την προς τα έξω εικόνα του καταθλιπτικού ασθενή. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να συνυπάρχουν όλα ή κάποια από αυτά στον ασθενή ενώ η κατάθλιψη στους ιατρικούς κύκλους μπορεί να διαγνωστεί με ένα απλό τεστ 9 σημείων υπό μορφή απλών ερωτήσεων που υποβάλλονται στον ασθενή.


ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ;
Τα ακριβή αίτια της κατάθλιψης παραμένουν άγνωστα.

-ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
Παίζουν μεγάλο ρόλο καθώς έχει βρεθεί ότι υπάρχουν γονίδια που αυξάνουν τον κίνδυνο κατάθλιψης μέχρι και 4 φορές! Αρα η κληρονομικότητα φαίνεται να παίζει ρόλο στην  εμφάνιση της κατάθλιψης.
-ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
Αγχωτικές καταστάσεις της ζωής όπως απώλεια εργασίας, πένθος, κοινωνική απομόνωση
 κ. α μπορεί να πυροδοτήσουν την εκδήλωση της κατάθλιψης.
-Επικρατέστερη εξήγηση είναι η διαταραχή διαφόρων διαβιβαστών των  ερεθισμάτων στον εγκέφαλο και ειδικότερα της σεροτονίνης και της νοραδρεναλίνης.


ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ;
Η διάγνωση γίνεται από τον ειδικό γιατρό (ψυχολόγο ή ψυχίατρο) βασισμένη στα συμπτώματα που παρουσιάζει ο ασθενής, με την βοήθεια των ειδικών τεστ που υπάρχουν καθώς και με την διεξοδική συζήτηση με τον ασθενή.


ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ;
ΝΑΙ
-ήπια κατάθλιψη
Υποχωρεί συχνά από μόνη της αλλά δεν πρέπει να αγνοείται.
-μέσης βαρύτητας κατάθλιψη
Ο ασθενής εμφανίζει μειωμένη λειτουργικότητα στο σπίτι ή στον χώρο εργασίας του
-σοβαρή κατάθλιψη
Υπάρχει έντονη διαταραχή σε όλους τους λειτουργικούς τομείς και συνοδεύεται και από σκέψεις αυτοκτονίας.
Επίσης η κατάθλιψη διαχωρίζεται στην μονοπολική όπου ο ασθενής εμφανίζει επανειλημμένα επεισόδια κατάθλιψης αλλά στο τέλος κάθε επεισοδίου επανέρχεται στο φυσιολογικό και στην διπολική που το άτομο ανάμεσα στα επεισόδια της κατάθλιψης έχει μια υπερβολική αίσθηση ευεξίας (γνωστή και σαν μανιοκατάθλιψη).
Η επιλόχεια κατάθλιψη ( συνήθης μετά τον τοκετό )
Η εποχική κατάθλιψη (συνήθως παρατηρείται τον χειμώνα )
Η δυσθυμία ( συμπτώματα παρόμοια με της κατάθλιψης αλλά πολύ μεγάλη χρονική διάρκεια).

ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ;
ΝΑΙ!!!
Συνήθως ένα επεισόδιο κατάθλιψης διαρκεί κατά μέσο όρο 1 χρόνο στους νεότερους ασθενείς και περίπου 2 χρόνια στους ηλικιωμένους. Συνήθως οι καταθλιπτικοί ασθενείς υποτροπιάζουν οπότε καλό είναι να αντιμετωπίζεται η διαταραχή αυτή από τα αρχικά της στάδια.
ΔΥΟ είναι οι θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Η πρώτη είναι η ψυχοθεραπεία με την βοήθεια  της οποίας ο γιατρός βοηθάει τον ασθενή να γίνει πιο λειτουργικός αντικαθιστώντας τις προηγούμενες αρνητικές σκέψεις του με περισσότερο αισιόδοξες και θετικές. Ταυτόχρονα η ψυχοθεραπεία προλαμβάνει τις υποτροπές της νόσου.
Η δεύτερη είναι τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Περίπου το 80% των ασθενών ανταποκρίνονται στην θεραπεία με αντικαταθλιπτικά τα οποία αποτελούν την πλέον αναγνωρισμένη θεραπεία για όλες σχεδόν τις μορφές κατάθλιψης. 
 
ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΤΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΑ;
Τα αντικαταθλιπτικά δρουν στον εγκέφαλο αυξάνοντας τα επίπεδα σεροτονίνης στις νευρικές συνάψεις αποκαθιστώντας  την διαταραχή στο σημείο αυτό και μόνο. Είναι φάρμακα ασφαλή, αποτελεσματικά που δεν προκαλούν εθισμό.
Και για αυτό δεν θα πρέπει να συγχέονται με τα αγχολυτικά ή υπνωτικά φάρμακα που χορηγούνται σε άλλες περιπτώσεις.
Η διάρκεια χορήγησης τους δεν θα πρέπει να είναι μικρότερη από 6 -9 μήνες κατά περίπτωση γιατί τότε  ο κίνδυνος υποτροπής είναι πολύ μικρότερος.

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ;
Τα αντικαταθλιπτικά δεν δρουν άμεσα. Συνήθως η πρώτη βελτίωση στην διάθεση έρχεται μετά τις 3  πρώτες εβδομάδες και αρχικά παρατηρείται βελτίωση στην διάρκεια και την ποιότητα του ύπνου. Πρέπει λοιπόν να γίνει η λήψη του φαρμάκου για τουλάχιστον 1 μήνα  πριν να υποθέσει κανείς ότι το φάρμακο δεν έχει ανταπόκριση. Σε αυτή την περίπτωση αυξάνουμε την δόση, χορηγείται συμπληρωματικά  και άλλο αντικαταθλιπτικό ή σταθεροποιητικό της διάθεσης .

ΠΡΟΛΑΜΒΑNΕΤΑΙ  Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ; ΘΑ ΤΟ ΞΕΠΕΡΑΣΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ;
Οι  δύσκολες συνθήκες της καθημερινότητας   κάνουν πολύ δύσκολη την πρόληψη της κατάθλιψης. Αν σκεφτεί κανένας ότι το 50 με 60% των περιπτώσεων υποτροπιάζουν, τεράστια σημασία έχει η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και η έγκαιρη επίσκεψη στον ειδικό γιατρό. Ετσι  περιορίζεται η διάρκεια της κατάθλιψης και  με την συνεχή παρακολούθηση και καθοδήγηση από τον ειδικό αποτρέπονται μελλοντικές υποτροπές.  
Άννα Σιδηροπούλου
Φαρμακοποιός, MSc


ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

ΑΡΘΡΑ

ΑΡΧΕΙΑ